Sanitization: Star San VS IO Star

เมื่อพูดถึงการฆ่าเชื้ออุปกรณ์สำหรับทำเบียร์ Iodophor (ชื่อทางการค้าของบริษัท Five Star Chemical คือ IO Star) และน้ำยา Star San คือสองตัวเลือกที่ได้รับความนิยมมากที่สุดสำหรับ homebrewer

ผลิตภัณฑ์ทั้งสองชนิดนี้มีประสิทธิภาพสูงในการกำจัดหรือยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียและจุลินทรีย์อื่น ๆ ที่อาจทำให้เกิดการปนเปื้อนและการเน่าเสียในเบียร์ได้ โดยแต่ละผลิตภัณฑ์มีข้อดีและคุณสมบัติที่แตกต่างกันครับ

Iodophor – IO Star

เป็นน้ำยาฆ่าเชื้อที่เกิดฟองน้อยซึ่งประกอบด้วยไอโอดีน มีประสิทธิภาพสูงในการฆ่าเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส และจุลินทรีย์อื่น ๆ ทำงานโดยการทำลายโปรตีนในจุลินทรีย์ ทำให้สลายตัวและตาย เป็นตัวเลือกยอดนิยมสำหรับการฆ่าเชื้ออุปกรณ์และพื้นผิวในอุตสาหกรรมการผลิตเบียร์ เนื่องจากมีราคาไม่แพงและใช้งานง่ายมาก

ข้อดีของ Iodophor

ข้อเสียของ Iodophor

การใช้ Iodophor เป็นน้ำยาฆ่าเชื้อมีข้อเสียบางประการ คือ 

• สามารถทิ้งคราบสีเหลืองน้ำตาลไว้บนอุปกรณ์พลาสติก ซึ่งยากต่อการขจัดออก เช่น ท่อซิลิโคน นอกจากนี้ Iodophor ยังมีกลิ่นเฉพาะซึ่งค่อนข้างแรง และผู้ใช้งานบางท่านไม่คุ้นเคย แต่ผู้ผลิตยืนยันว่าไม่ส่งผลต่อกลิ่นและรสชาติของเบียร์เมื่อผสมอย่างถูกสัดส่วน

• ด้วยการที่เป็นสารละลายที่มีฟองน้ำ การกระจายตัวของสารละลาย Iodophor ไปสู่พื้นผิว หรือร่องของอุปกรณ์นั้นยากกว่าสารละลายที่มีฟองมาก

Star San

Star San เป็นน้ำยาฆ่าเชื้อและยับยั้งการเจริญของเชื้อที่ใช้คุณสมบัติความเป็นกรดของสารสารไปเคลือบผิวของผลิตภัณฑ์ไว้ ไม่ต้องล้างออก มีประสิทธิภาพสูงในการกำจัดและยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียและจุลินทรีย์อื่น ๆ ทำงานโดยการลดค่า pH ของสารละลายให้อยู่ในระดับที่เป็นกรดเกินกว่าที่จุลินทรีย์จะอยู่รอดได้

Star San ได้รับความนิยมในอุตสาหกรรมการผลิตเบียร์เนื่องจากใช้งานง่ายและไม่ต้องล้างเมื่อผสมถูกสัดส่วน ซึ่งช่วยประหยัดเวลา มีอายุการเก็บรักษาสั้นกว่าและต้องคงอยู่ที่ pH หรือต่ำกว่า 3.5 จึงจะใช้ได้ผล

ข้อดีของ Star San

• รวดเร็วและมีประสิทธิภาพ: Star San เป็นน้ำยาฆ่าเชื้อที่ออกฤทธิ์เร็วซึ่งสามารถกำจัดแบคทีเรีย จุลินทรีย์ และยีสต์ ทำให้เหมาะอย่างยิ่งสำหรับอุปกรณ์ทำความสะอาดและฆ่าเชื้ออย่างรวดเร็ว แนะนำให้สัมผัสพื้นผิวเป็นเวลา 1 นาที

• ไม่ต้องล้าง: Star San ไม่จำเป็นต้องล้างน้ำหลังการใช้งาน หากผสมถูกสัดส่วน จึงเป็นตัวเลือกที่สะดวกสำหรับ homebrewer

• มีฟอง: Star San เป็นน้ำยาฆ่าเชื้อที่มีฟองมาก จึงสามารถเข้าถึงในพื้นที่ที่เข้าถึงยากและครอบคลุมพื้นที่ได้ดีกว่าน้ำยาฆ่าเชื้อที่มีเป็นของเหลวแต่ฟองน้อย เหมาะอย่างยิ่งกับการใช้ฆ่าเชื้ออุปกรณ์ก่อนกระบวนการหมัก

• ไม่มีกลิ่นหรือรสชาติ: Star San ไม่ทิ้งกลิ่นหรือรสชาติใดๆ ไว้ หากผสมถูกสัดส่วน

ข้อเสียของ Star San

• มีฤทธิ์เป็นกรด: เนื่องจากเป็นสารฆ่าเชื้อที่มีสภาพเป็นกรด จึงสามารถกัดกร่อนอุปกรณ์ประเภทโลหะได้ หากแช่ทิ้งไว้นานเกินไป หรือผสมไม่ถูกสัดส่วน

• มีฟองมาก หากใช้กับอุปกรณ์ที่สัมผัสเบียร์หลังจากหมักแล้ว ต้องระวังเรื่องฟองอาจจะกักอากาศไว้ ส่งผลให้เกิด Oxidation

ทั้งนี้ การเลือกระหว่างน้ำยาทำความสะอาดที่มีสารละลายไอโอดีนหรือมีสภาพเป็นกรดในการฆ่าและยับยั้งการเจริญของเชื้อนั้นขึ้นอยู่กับรูปแบบการใช้งาน รวมถึงความชอบส่วนบุคคลด้วยครับ

*Reference: Five Star Chemical – Sanitizers

*วิธีการใช้ Star San และ PBW อย่างละเอียด